Bisiklet farkındalığını arttırabilmek, günlük hayatın içinde bisikletin varlığını arttırabilmek adına, bunca yıldır verilen emekler elbette çok büyük katkı sağladı ancak CORONA GÜNLERİ dediğimiz bu pandemi dönemi, sadece İstanbul ve Türkiye değil, tüm dünyada bisikletin önemini bir kez daha üst sıralara taşıyarak, bisiklet devrimlerinin gerçekleştirilmesine, konunun daha ciddi ele alınmasına, daha köklü yaptırımlara ve uygulamalara vesile oldu. Böylece sadece spor, eğlence, keyif için çevrilen pedallar, ulaşım için de çevrilmeye, daha ciddi bir potansiyelde hayatın içinde yer almaya başladı. Öncelikle trafiğe çıkan her bisikletlinin, trafik hakkında bilgi- deneyim sahibi olması ve elbette Karayollarının bisiklet hakkındaki kanun ve yönetmeliklerini de bilmesi çok büyük önem taşıyor. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU VE YÖNETMELİKLERİNDE YER ALAN BİSİKLETLİ HAKLARIna kısaca bir göz atalım: Madde 3: Bisiklet bir ulaşım aracıdır. Madde 37: 11 yaşını dolduranherkes, sürücü belgesi olmadanbisikletle karayolunu kullanma hakkına sahiptir. Madde 53: Dönüşlerde sürücüler, bisiklet yolundaki bisikletlilere ilk geçiş hakkını vermek zorundadır. Madde 56/57: Dar yol ve kavşaklarda bisikletliler,motorlu araçlara geçiş kolaylığı sağlamak zorundadır. Madde 66-a: Bisiklet yolunun olmadığı tüm cadde ve sokaklarda bisiklet, yolun sağ şeridini kullanma hakkına yasal olarak sahiptir. Madde 66-b: Karayolunun sağ şeridinde 2 bisikletli yan yana gidebilir. Madde 66-c: Bisiklet sürerken en az bir elin gidonda olması zorunludur. Madde 103: Tüm trafik kuralları bisikletliler için de geçerlidir. Fakat hep bir bisikletli gözünden konuya bakıp da, hakkımız olanlara odaklanmak yerine, bir bütün olan trafiğin içindeki, algıda sonradan trafiğe katılmakta olan bir araç olarak, güvenli sürüş ve başka yaya ve sürücülere de zarar vermeye sebep olmadan bisiklete binebilmenin de önemli ayrıntıları var; unutmamak gereken… mtbtr.com da Elif Murat’ ın bu konuda çok güzel derlemiş olduğu bilgileri, kendisine de teşekkür ederek buraya taşımak isterim. Yazısında en çok hoşuma giden ayrıntı, bizim de her zaman söyldiğimiz gibi, “ÖNCE GÖRÜNÜR OLUN..”. “SAYGILI OLUN Kİ, SAYGI GÖRMEYİ TALEP EDEBİLİN” söylemlerinin olması. Şöyle derlemiş konuyu kendisi: 1) Göze çarpın, görünür olun. Araba kullanıcıları sizi fark etsin. Bunun için gündüz kırmızı, sarı, turuncu gibi canlı renkler giyinin. Gece ise beyaz giyinin, bisikletinizin önünde ve arkasında mutlaka ışık ve reflektörler bulundurun. ( Atillatay.comdan dip not: koyu renkler gündüz gölgelerde görünmez olmanıza, geceleri ise tamamen yok olmanıza sebep olur. Gündüz en fazla görünür olma mesafesi fıstık yeşili rengindedir, onu sarı, kırmızı vb izlemektedir. Geceleri ise açık renkler ve mutlaka reflektörlü kıyafetler tercih edin) 2) Tehlikelere karşı hazırlıklı olun, çıkabilecek problemlere karşı kendinizi önceden koruyun. Kendinize güvendiğinizi gösterin. Motorlu araç sürücüleri davranışlarınızı tahmin edebilecek şekilde bisiklet sürün. Böylece sürücüler davranışlarınızı daha hızlı biçimde algılayabilirler ve yolu sizinle paylaşırken rahatsızlık hissetmezler. ( Atillaatay.com dip not: ÖNGÖRÜLÜ OLUN) 3) Trafik tıkalı ise ve yavaş ilerliyorsa arabaların kullandığı şeritten gidin. Bu durumda arabalar kadar hızlı gidebilirsiniz.Yolun kenarından gittiğinizde hem daha zor farkedilirsiniz hem de sürücüler tarafından sıkıştırılabilirsiniz. 4) Yolun kenarında paralel biçimde parkedilmiş arabaların kapıları aniden açılabilir. Arkanızdaki araç geçmesine izin vermeniz için korna çalsa da park halindeki araçlarla aranızdaki mesafeyi hep koruyun. Sağa yanaşmanız için uygun bir fırsat nasılsa çıkacaktır, acele etmeyin. 5) Kırmızı ışıkta arabaları sağdan geçmeyin. Her iki yönden açılan kapılara çarpabilirsiniz. Bu davranış sürücüleri de rahatsız eder çünkü ışık değiştikten sonra sizi tekrar geçmeleri gerekecektir. 6) Işıklarda durduğunuzda yolun kullandığınız kısmının tam ortasında durun. Bu şekilde sürücülerin sizi sıkıştırmalarını önleyebilirsiniz. Işık değiştiğinde öncelikle ortalama hızınıza ulaşın, daha sonra sağa yanaşarak sürücülerin sizi geçmesine izin verin. 7) Yol kenarında paralel parkedilmiş arabaların yanından geçerken düz bir çizgiyi izleyin. Boşluklara girip çıkmayın. Sürücüler aniden trafiğin aktığı bölüme geçmenize hazır olmayabilirler. 8) Motorlu araç sürücülerinin bisikletçileri tehdit eden en sık karşılaşabileceğiniz üç hatasına karşı önceden hazırlıklı olun:Siz düz giderken kavşakta aniden önünüzde sola dönebilirler.Dur işaretine uymayarak aniden önünüze çıkabilirler.Sizi geçtikten sonra aniden sağa dönerek önünüze çıkabilirler. 9) Kesişen yollarda eğer geçiş üstünlüğü bulunan yoldaysanız yavaşlamayın. Yavaşlarsanız sürücüler önünüze çıkıp yolunuzu kesebileceklerini farzederler ve böyle ortdavranırlar. Pedallamaya devam edin ama fren yapmaya da hazır olun. 10) Sağa dönüşlerde yolun sağında kalın fakat arkadan gelen araç ve kaldırım arasında sıkışmamaya da dikkat edin. Sola dönüşlerdehızlıca sol omzunuzun üstünden yolun boş olup olmadığını kontrol edin.Yolun ortasına paralel biçimde ilerleyin, sonra sola dönüşünüzü tamamlayın. Ani dönüş yapmayın. 11) İşitme duyunuzu erken uyarı sistemi olarak kullanın. Hızlanan ya da yavaşlayan motorlar,lastik sesleri, vites değişiklikleri tehlikeleri öngörmenizi sağlar. 12) Dönüşlerde, şerit değişikliklerinde ve durmak istediğinizde vücudunuzla işaret verin. Sağa dönüşlerde sağ kolunuzla, sola dönüşlerde sol kolunuzla sinyal verin. Fren yapacağınız zaman ise sağ kolunuzu avuç içiniz arkaya dönük olacak şekilde hafifçe kaldırın. 13) Park halindeki araçların aynalarına dikkat edin. Böylece aniden önünüze çıkabilecek araçlara ve açılan kapıları önceden farkedebilirsiniz. Arabaların arasından çıkan yayaları da görebilirsiniz. 14) Tüm arayolları gözlerinizle tarayın. Arabalara, çocuklara, hayvanlara dikkat edin. Kalabalık bölgelerde doğabilecek tehlikeleri öngörmeye çalışın. 15) Ara yollarda duran arabaların ön tekerleklerine dikkat edin. Öne doğru hareket edip etmediklerini en iyi bu şekilde farkedebilirsiniz. Size doğru hareket ettiklerini gördüğünüzde fren yapmaya ve bağırmaya hazırlıklı olun. 16) Trafikte düdük, korna ya da zil kullanmayıunutun. Gerekli durumlarda kullanmanız çok uzun sürebilir ve duyulmayabilir. En iyisi bağırın, bağırırken ellerinizi kullanmanız gerekmez ve hemen dikkat çekersiniz. 17) Sürücüler sizi bilerek ve isteyerek sıkıştırdıklarında bağırmayın, kızgın tepkiler vermeyin. Siz böyle davranarak sürücüyü cezalandırmak isteseniz bile, bu hareketleriniz saldırgan kişiye amacına ulaştığını gösterir ve aynı tip hareketleri tekrarlamasını sağlar. Kenara da çekilmeyin. Bu da korktuğunuzu gösteren ve saldırgan sürücüyü mükafatlandıran bir harekettir. En iyi tepki hiç tepki vermemektir. Hiç bir şey olmamış gibi yolunuza devam edin. Saldırgan sürücülerle yüz göz olmak size hiç bir şey kazandırmaz. 18) Fırsat bulursanız plaka numarasını okuyun, aklınızda tutmaya çalışın veya not edin ve polise verin. Hiç belli olmaz, kötü sicilli bir sürücünün ehliyetine el konulmasını sağlayabilirsiniz. 19) Ani dönüş yapmayı öğrenin. Bu hareket aniden önünüzden sağa ya da sola dönen arabalara çarpmanızı önleyebilir.Gidonunuzu sola kırın ve sonra aniden aracın yanından sağa dönün. 20) Güneşe dikkat edin, özellikle günün ilk saatlerinde ve güneş batarken. Güneş alçak konumda bulunduğunda sürücülerin sizi görmesi zorlaşabilir. Böyle zamanlarda güneşe doğru bisiklet sürmeyin. 21) Daha yavaş bir bisikletçiyi geçerken “Solundayım” diye bağırın. Sağa geçmeden öce en az üç bisiklet boyu önde olduğunuza emin olun. Aniden sağa kırmayın. Geçilen bisikletçi sizseniz düz gitmeye devam edin ve ön tekerleğinizi aniden önünüze geçen bir bisikletçiden korumaya hazırlıklı olun. 22) Bisiklet yolunda giderken dikkatli olun. Önünüze koşuular, paten kayanlar veya dikkatsiz ve tecrübesiz bisikletçiler geçebilir. 23) Kaza olduğunda plaka numarasını not etmeye ya da aklınızda tutmaya çalışın. Zaracın rengine, modeline, özelliklerine dikkat edin. Araç kullanıcısının cinsiyetini, yaşını aklınızda tutun. Yer ve zamanı not edin. Tanık bulmaya çalışın, tanıklardan kartvizit ve telefon numarası isteyin. En kısa sürede tüm detayları kalem-kağıt bularak not edin ve polise bildirin. Kazaları öngörmek ve engellemek için: Neden: Park halindeki arabalara ve diğer engellere çarpmak.Önlem:Manevraya zaman kazanmak için ileriye bakın, arabaları ve diğer engelleri önceden farkedin.Ufak engellerin etrafından geçecek zamanınız yoksa zıplayarak (bunnyhop) geçin.Gidon hakimiyetinize dikkat edin ve gidonu sıkı tutun. Ön tekerleğiniz aniden bir engele çarptığında hakimiyetinizi kaybetmeyin. Neden:Aniden önünüze çıkan araçlar, aniden açılan kapılar.Önlem:Park halindeki araçlarla aranıza mesafe bırakın.Ani duruş yapın. Ön fren daha güçlüdür fakat aniden ön frene asıldığınızda gidonun üzerinden takla atarak uçabilirsiniz. Bunun yerine bir alternatif seleden kalkarak arka tekerleğe ağırlığınızı vermek ve arka frene basarken bisikleti bacaklarınızın arasında arkaya doğru çekmektir.Tehlike doğduğunda uygulamak için ani duruş yapmayı öğrenin ve tekrarlayın. Neden: Akan trafiğe dikkat etmeden yola çıkmak.Önlem:Trafiğe çıkmadan önce iki yöne de bakın ve yolun boşalmasını bekleyin. Sürücüler ara yollardaki bisikletçilere değil önlerindeki trafiğe dikkat ederler.Araç kullanıcılarının sizi gördüklerini farz etmeyin. Sürücülerin dikkati dağılabilir, müzik dinliyor ya da cep telefonuyla konuşuyor olabilirler.Tehlikelere karşı hazırlıklı olun, çıkabilecek problemlere karşı kendinizi önceden koruyun. Neden: Aniden dönen motorlu araçlar.Önlem:Bir araç sizi geçtiğinde biraz ilerlemesini bekleyin. Böylece bir anda döndüğünde aranızda fren yapacak ya da birlikte dönecek mesafe ve zaman olsun.Aniden durun. Neden: Islak Yollar.Önlem:Yağmurdan sonraki ilk bir saatte bisiklete binerken özellikle dikkatli olun. Yollar su ve araç egzozunun karışması sonucunda çok kaygan olur.Fren yapmak için daha çok zaman ve mesafe bırakın.Dönüşlerde daha dikkatli olun.Su birikintileri delikleri gizleyebilir. Mümkünse su birikintilerinin yanından dolaşın.Yolun boyalı kısımları ve metal kapaklar üzerinden dönüş yapmayın. Bu bölümler yağmurla birlikte çok kaygan olur. ,
