ATİLLA ATAY’ IN BİSİKLET İLE HIZ REKORU PROJESİ HAKKINDA MERAK EDİLENLERİ KENDİSİNE SORDUK

PEDALPEREST: Sn Atilla Atay,
neden BİSİKLET İLE HIZ REKORU PROJESİ diye soralım ilk sorumuzu size…

ATİLLA ATAY: 25 yıldan beri Türk insanına bisiklet kültürünü benimsetmek adına yapmış olduğum yüzlerce farklı proje gibi, asıl temel amacı bisiklet kültürü adına FARKINDALIK yaratmak olan bir projemdir bu da.
Bisiklette hız konusu benim özel meziyetim olan,
keyif aldığım, extrem ve kendimi en iyi şekilde ifade ettiğimi düşündüğüm bir projedir.
Bisiklet adına DAVAM diyerek bu güne dek,
her biri İLKLERİ oluşturan pek çok sosyal sorumluluk projesi ve
pek çok farklı aktivitelerle,
bisikletle hiç alakası olmayan kişilere bile bisiklet kültürünü tanıtıp sevdirmeye çalıştım…

Sosyal sorumluluk dedim, yardım dedim, çocuklar ve kimsesiz çocuklar dedim, engelliler dedim, etaplı turları gündeme getirdim, profesyonel sporculara sponsor oldum, yarışlar dedim, pek çok mahalli bisiklet grubunun kurulması için örnek teşkil edip heveslendirdim, bisiklet adına pek çok bakış açısını esnetip milli bir mesele olarak bugün gelinen düzeyde, hükümetimizin de bisiklet konusunu gündemine alıp desteklemesinde ciddi bir rol sahibi oldum vb. Bunların her biri daha çok genç yaşta kendime misyon edindiğim bir dava uğruna attığım ince düşünülmüş adımların projelendirilmesi ve uygulanmasıydı.

Bu bisikletle hız projemin tek farkı ise Atilla Atay’ ın şahsi projesi olmasıdır

Bugüne dek “Farkındalık” amacı olmayan hiç bir aktivite,
hiç bir proje ve sürüş yapmadım ben.

Kendime bir söz vermiştim :
“Ben 50 yaşına dek memleketim için, memleketimin her yerinde bisiklet kültürü için ve halkı bilinçlendirip farkındalık yaratmak için çalışacağım,
bu konuda yapabileceğimin en iyisini yapacağım ve ilklere imza attığım pek çok projemi gerçekleştireceğim
ardından da
50 yaşında da kendimi ifade edeceğim bu proejmi gerçekleştireceğim” diye.

Bu süreç içinde ise MENTAL olarak bu projem için bugünlere hazırlanmaktaydım..

P: Bu Bisikletle Hız Rekoru Projesine nasıl karar verdiniz? Bir esin kaynağınız var mıydı? Sürec ne zaman başladı ve nasıl gelişti? Ner şekilde devam edecek?

AA: Ben 8 sene önce bu konuyu ilk kez karar verip dillendirdim,
bu konuda sadece birtakım profesyonel olmayan çalışmalar yapıp görüntüler de paylaştık…
10 sene önce Nevada Tuz gölünde kırdığı rekorla izlemiştim Hollandalı Fred ROMPELBERG’ i ve doğrusu beni çok etkiledi …O, bu projem için benim esin kaynağım oldu.

Ama benim kendimi ilgilendiren bu projeyi yapmaya karar verdiğim o dönem,
ülkem ve Türk insanı için bisikleti tanıtıp sevdirmek adına yaptığım projelerimin yoğun olarak gerçekleştirilmesi gereken bir dönemdi ve
kendime ait olan bu projeyi 50 yaşıma öteledim.
“Bu döneme dek tecrübem artacak,
2 milyon km antrenman yapmış olacağım” diye düşündüm.
Ayrıca
20 küsur yaşında bir gencin yapmasından daha fazla istediğimiz farkındalığı yaratmaya hizmet edecekti bu rekor projesini 50 yaşında birinin yapması…

Sürec nasıl ilerler sorunuz için de:
Belki 50- 52-54-56…. yaşlarımda farklı kademelerle ve farklı yan projelerle yeni rekorları da projelendirebilirim diyelim:)

Spora başladığım yerde;
yani 30 küsur sene önce profesyonellik adına çıktığım Adana’da projemi gerçekleştirmeyi düşünüyorum ama
sponsorların istekleri doğrultusunda bu rekor projemi,
farklı şehirlerde ve
farklı hızlar üzerinden
kademe kademe ve hatta farklı yan projelerle de renklendirerek gerçekleştirmek niyetim de var.

Çünkü Türkiye’ nin genelinde gerçekleştirdiğim projeler,
bisiklete o bölgelerdeki insanları da kazandırıyor
ve tabi ki farkındalık yükseliyor ve yayılıyor,
pek çok projemizin bunu sağlaması gibi bu projem de şahsi olsa dahi
aynı amaca hizmet etmeli diye düşünüyorum.

P: Bisiklet ile Hız Rekoru denemeleri daha önce de yapılmış, halen de dünyanın pek çok yerinde denenmekte…Sizin projenizin farkı nedir?

AA: Farklı disiplinler uygulanarak, yani farklı tekniklerle bisiklet hız rekorları vardır.
Yokuş aşağı iniş şeklinde,
özel kıyafetle,
özel aerodinamik bir bisiklet tasarımıyla
çok dik dağdan ve sürtünmeyi minimuma indirmek için
kar üstünde aşağı inişin pedal çevrmeden yapıldığı bir yöntem vardır mesela ..
Çok riskli bir yöntemdir.
210 km ortalama hıza ulaşılmıştır.
Sönmüş bir yanardağdan aşağı iniş denemesi ise 172 km hız rekorunu getirmiştir ve hatta karda inenle aynı kişidir. Çok ciddi kaza atlatılmıştır.
İnternetten araştırma yapılırsa hepsi hakkında ayrıntılı bilgi bulunabilir.

Biz bu konudaki örneklerin görsellerini
altına kısa dip notlarla röportajımıza ekleyelim :

Guiness Rekorlar Kitabına da giren tek rekor var 260 küsur..
Özel tasarım araç, özel bir rüzgar paneli ve özel bir bisiklet ile aracn arkasında bisikletin yarısına kadar giren
Fred Rompelberg’ in
tuz gölünde yaptığı proje,
ARABA ÇEKMELİ olarak drag araç arkasında, bisikleti 130 km ye kadar halatla çekerek hızlandırıp,
sonra ipin devreden çıkarıldığı bir yöntemdir.
Bisiklette vites olmadığı ve dişli oranları çok sert olduğu için ve
normal biri bunu ivmelendiremediği içn arac çekmesi ile ivmelendirilir bisiklet…

Aracın arkasında oluşan girdap bisikleti çekmeye devam eder

Bu çalışmanın ortalama % 70 ini tecrübe, cesaret, teknik deneyim
% 30 unu güç olarak değerlendirebilirim

Daha eskilerde motosiklet arkasında da denemeler olmuştur rüzgar paneliyle.
Ama arac arkasında olan denemeler daha başarışı olmuştur

John Howard’ın yaptığı 245 km ye kadar ulaşan rekorda da bir araba bisikleti iple
130 km ye kadar cekmektedir
ve sonra halat bisikletten ayrılır. ..

Bu şekilde kırılan rekorlarda cesaret ve tecrübe önemlidir
çünkü hata kabul etmez.

Benim yapacağım disiplinde ise
tescil derdimiz yoktur ve
zaten önceden de tescllli bir örneği de yoktur.

7-8 sene önceki sade bir çalışmamız bile
görüyorsunuz ne kadar dikkat çekmiş ve videoları çok yüksek bir izlenme oranıyla izlenmiştir .

Benim yaptığım gibi
araba arkasında ve
HALAT ÇEKME OLMADAN yapılan denemelerde
160 km ye kadar çıkanlar olmuştur
bunlar resmi olmasa da …

Ama bu disiplinde
ilk ivmeyi veren bisikletçinin kendisidir ve ilk ivmeyi verirken olağanüstü bir güç gerekir
ayrıca sürüş sırasında da inanılmaz bir refleks şarttır..

Benim yapmakta olduğum denemede de
öndeki araçla aynı anda start alıp
ilk ivmeyi ben kendi gücümle vereceğim.

Onu hızlandırmak zaten son testte senin de gördüğün gibi
ilk 3-5 dakika çok sert tork ile çevirmeyi gerektirir ki
en fazla kuvvet isteyen işin bu kısmıdır
.
Sonraki kısım ise daha az güç istese bile
inanılmaz doğaüstü bir refleks, cesaret ve tecrübe ister.

Süper teknoloji ve süper rüzgar tünelleri kullanmadan ,
deneme yanılmalarla ,
ve kendi imkanlarımızla yaptığımız bir çalışmadır bu…

P: En çok merak edilen konulardan biri de kullandığınız bisiklete dair teknik ayrıntılar… Rekor denemesine hazırlık ve deneme aşamasında kullanacağınız bisikletin özelliklerini anlatabilir misiniz?

AA: Hobi olarak bisiklete binen çok kişinin bilmediği ve
banada çok sık sorulan sorulardandır bu.

YÜKSEK HIZlarda yani 90-100 km üstündeki hızlarda,
bisiklet ne kadar kısa olursa risk o kadar artar…
Yarış biiskleti kısa bir bisiklettir ve merkezden merkeze mesafe 95-96 cmdir
ama dağ bisikletinde bu mesafeyi 115-118-120 cm lere çıkarabiliyoruz.
Dengeyi yüksek hızlarda daha rahat sağlayabilmek için bisikletin uzun olması gerekir .

Dag bisikleti seçme sebebimiz budur çünkü kısa bisiklet daha kolay savrulur

Hız rekoru için pek çok deneme aşamasindayız şu anda
ama büyük ihtimalle dağ bisikleti kadrosuyla ve 26 jant bir bisikletle olacak asıl rekor denememiz…

Lastik ise yarış bisikletlerinde biliyorsunuz 23 mm civarındadır
dağ bisikletinde ise, ince lastik bile kullansak bunun 3 misli genişliğindedir ve patlama ihtimali daha azdır

Bisikletin ağırlığı yüksek süratlerde daha da önem kazanır
araç arkası da olsa bir yerlerden rüzgar gelir ve bisikletin savrulmaması için biraz daha ağır olması şarttır

Ben ilk testlerde 18-21 kg ile yaptım ve bunun ağır geldiğini gördüm
hala bisiklette oynamalar yapıyoruz
sanırım 14-15 kg ı tercih edeceğiz.

Yarış bisikletleri çok daha hafif olacağı için onu tercih etmiyoruz.

Yaptığımız testlerle kullandığımız T bar için ise söyleyebileceğim şudur:
denemelerle nihai kararı vereceğiz boynuz da takabiliriz, göreceğiz.

Vites oranları 114 öndeki çarkın tırnak sayısıdır.
Yarış bisikletlerinde bu 50-52-53 dür. Profesyonellerde genelde 53 tırnak vardır amatörlerde 50 dir

Bu 114 tırnak bize 160 km ye kadar bir hızı sağlar
biz asıl rekor denememizde o nedenle 120 tırnağa kadar gideceğiz
Arka dişli oranı da 11 tırnaktır.

Bu biisklette sadece 3 vites vardır
Bisikleti illk kaldırdığım vites: 114 e 18 dür
sonra hızlanırken 15 tırnağa düşer ve
hızlanınca iyice ivmelenince 11 e düşer.

Bisiklette teknik özelliklere gelince
çok fazla bir özellik yok
normal 26 çift kat jant kullanıldı.

Jant telleri kırılmasın kopmasın diye
yüksek tork ile çevrildiği için
tellerin eklem yerlerini tellerle sabitledik yani
güçlendirilmiş jant telleri diyelim biz buna

Normal zincir var ve normal jantlar kullanıldı ama
sadece Downhill jant göbekleri kullandım
çünkü onlar kullanım amacı darbelere dayanıklı olduğundan biraz daha dirençlidir..

Somunlu göbek kullandım

Fren bile daha deneme aşamasında olsa da bu projede frenle pek işim yok diyebilirim.

Ancak ayrıntı merak edenler içinson denemede V fren kullandım, zaman zaman frene dokunmam gerekiyor ve
yüksek hızlarda burnuma frenden- balatalardan kokular geliyordu..

İlla ki disk fren veya V fren olsun gibi bir gereklilik veya kaide yok.

Testlerde 2 bisiklet kullanıyorum şimdilik ; birinde disk fren, diğerinde V fren var;
birinde 82 tırnak var, diğerinde ise 114 tırnak.

Normal antrenmanlarımda kullandığım kendi bisikletimde ise 56 tırnak var.

Son testte ise 120 tırnaklı aynakol kullanılacak rekor aşaması geldiğinde.

2017 içinde yapılacak rekor denememiz için bisikletin kilosunu 15 kg a çekip direksiyon vb üzerinde oynamalar yapacağız
% 99 ihtimalle de 26 jant dağ bisikletiyle yapacağız çalışmamızı.

Bir de önde tek çarklı Dahon’ daki gibi
zincir atmasını engelleyen
ayna kolun-yani çarkın ve zincirin 2 kenarında duran bir çember vardır.

Pedal için de kilit pedal kullandığımzı belirteyim

P: Öndeki araç hakkında da bilgi alabilir miyiz?

AA: Araç 180-200 km hıza çıkabilecek herhangi bir minibüs veya binek aracı vb olabilir.
Arkasına uygun şekilde bir rüzgar paneli koymak şartıyla elbette.
Araç seçiminde tercihim minibüs tarzı bir araçtır ama bu sponsorlarla yapılan görüşmelere göre de şekil kazanacaktır.
Minibüs arkasına spoiler tarzı bir aparat konma nedeni
gelen rüzgarın bisikleti etkilememesini sağlamak içindir
ve bunun şekli ve ölçüleri de yapılan denemeler ile şekillenmektedir.

Aracın vites sisteminin düz- otomatik olması değil, kullanan şöforun deneyimli ve usta bir şöfor olması daha önemlidir

Çünkü aracın ambole yapması, bisikletin ivmelemesinden sonra
frene dokunmaları gerektirir ki bu ulaşılabilecek maksimum hıza ulaşmayı engeller ve
gereksiz güç kaybettirdiği gibi olması gereken akışta gitmemi engeller ve elbette tehlike de yaratır.

Şoförle olan senkronizasyon çok önemlidir
Beraber pratik yaptığım şoförle rekor denemesini de gerçekleştireceğiz,
Şoförün kamerayla arkayı görebildiği ve telsizle sürekli iletişimde olacağımız bir sistem kullanacağız.

P: Kullanacağınız parkurun olmazsa olmazları var mıdır?

AA: Aşağı yukarı 6 km lik
Asfaltı çok düzgün
ve virajı olmayan bir Parkur gerekir.

Her ne kadar rüzgar panelimız olsa da bu sürüş yönündeki hızınız ile oluşan rüzgara karsi öncelikli bir amac taşıyan panel olup yoldaki yanlardan gelebilecek düzensiz bir rüzgar alan parkur bizim çalışmamızda risk yaratacağından tercih edilmez.

P: Rekor denemesinin tescillendirilmesi vb hakkında da çok soru geliyor, ne diyorsunuz?

AA: Dünya federasyonları her branşta olan
bu tip extrem denemeleri tanımaz
çünkü bu tip extrem denemelerin yarşmaları yoktur ama tüm dünya bunları izler ve bunlar farkındalık yaratan çalışmaladır
Mesela Redbulll un yaptığı sıradışı aktiviteleri de dünya bisiklet birliği federasyonu tanımaz ama downhill bisikletleriin satılmasını sağllamıştır .

Hız rekorunun bisikletle yapılması hakkındaki projeler de
“bisikletle bu da yapılabiliyormuş, çocuk oyuncağı değilmiş””
dedirterek izlenen
sıradışı extrem bir konudur ve
farkındalık sağlayıp bisiklete her kesimden insanın dikkatini çeker.

Bizim amacımız da dünya literatürüne girelim, dünya bisiklet federasyonu veya rekorlar kitabı bizi tanısın değildir
amaç farkındalıktır
ve evet biz de tescilli yapacağız,
NOTER tasdikli bir tescillendirme olacak, resmi olacak, bir radar sistemi olacak ve kamuoyuna sunulacak.

P: Teşekkür ederiz bizi bilgilendirdiğiniz için.
BAŞARILAR diliyoruz ve her zaman gurur duyarak sizi izliyoruz …destekliyoruz..

AA: Ben de size , tüm takipcilerimize ve tüm bisiklet severlere teşekkür ederim. Amacımız doğrultusunda en hayırlı sonuçlara ulaşmamız temennisiyle…

Pedalperest JALE ÖZEN